Leasing w Polsce – dawniej i dziś

W okresie transformacji ustrojowej warunki prawne nie sprzyjały rozwojowi leasingu w Polsce. W latach 90. dwudziestego wieku ta forma finansowania była uregulowana częściowo, co rodziło wiele nieścisłości. Brak możliwości przewidzenia skutków transakcji powodował, że przedsiębiorcy niechętnie korzystali z leasingu.
Obecnie oferta produktów leasingowych jest bardzo szeroka i dostosowana do współczesnych warunków gospodarczych. Jej sukcesywne poszerzanie to efekt przystosowania do aktualnych potrzeb klientów i przepisów podatkowych. Dziś stan prawny leasingu jest dość stabilny, dlatego skutki transakcji są łatwe do przewidzenia. Dla wielu przedsiębiorców to najmniej ryzykowny sposób na sfinansowanie inwestycji.
Współcześnie leasing jest szczegółowo uregulowany. Nowe regulacje spowodowały powstanie umownego podziału na finansowy oraz operacyjny. Ostatnie zmiany prawne dotyczące leasingu zostały wprowadzone ustawą o podatku VAT. Odnoszą się do leasingu finansowego i są związane z koniecznością zapłaty podatku po otrzymaniu przedmiotu leasingu.

Produkt leasingowy – kto oferuje?

Leasingodawca to osoba, która kupuje przedmiot leasingu, aby oddać go do użytku leasingobiorcy. Zazwyczaj działa pod postacią profesjonalnej firmy leasingowej.
Większość firm leasingowych jest prowadzonych w formie spółki należącej do dużej grupy kapitałowej działającej w branży finansów. Jej członkami są również banki, których zadaniem jest finansowanie transakcji firm leasingowych. Tego typu firmy cieszą się największym zaufaniem klientów. Zyskują oni poczucie bezpieczeństwa, ponieważ w razie upadłości leasingodawcy są mniej narażeni na utratę przedmiotu leasingu.
Leasing może być też oferowany przez pośredników finansowych. Są to osoby reprezentujące firmę leasingową. W praktyce, pośrednik nie jest stroną umowy leasingu. Transakcja zostaje bowiem zawarta między klientem a firmą leasingową, którą reprezentuje. W Polsce pośrednictwo jest bardzo rozpowszechnioną formą oferowania różnych produktów finansowych.

Produkt leasingowy – kto korzysta?

Jedną ze stron umowy leasingowej jest leasingobiorca, który korzysta z przedmiotu leasingu, w zamian za co musi uiszczać miesięczne opłaty firmie leasingowej. Jeszcze do niedawna panował błędny pogląd, że leasing jest produktem skierowanym wyłącznie do przedsiębiorców. Zmiany w prawie podatkowym spowodowały, że stał się w pełni dostępny także dla konsumentów.
Można wyróżnić leasing konsumencki, zwany też prywatnym oraz leasing finansowy, określany też mianem kapitałowego. Leasing konsumencki daje możliwość zakupu nowego samochodu bez konieczności wzięcia kredytu. Polega na tym, że klient otrzymuje zarejestrowany i ubezpieczony samochód, ale jego właścicielem pozostaje leasingodawca. Po zakończeniu trwania umowy leasingowej klient może wykupić użytkowany samochód, albo wymienić go na nowy, odnawiając umowę.
Leasing jest produktem, z którego wciąż korzystają głównie przedsiębiorstwa, ponieważ jest bezpieczną formą finansowania inwestycji. Mogą z niego skorzystać zarówno mniejsze firmy, jak i duże spółki. Firmy leasingowe działające w Polsce oferują produkty leasingowe dostosowane do potrzeb różnych przedsiębiorców – tych, którzy startują w biznesie, a także tych, którzy chcą poszerzyć działalność.

Zabezpieczenie leasingu

Leasing nie wymaga tak wielu zabezpieczeń jak kredyt z bardzo prostego powodu. Firma leasingowa pozostaje właścicielem rzeczy. Wymagane zabezpieczenia spłaty rat nie są tak liczne i kosztowne. Prawo własności sprawia, że firma leasingowa ma lepszą pozycję, dlatego rezygnacja z dodatkowych zabezpieczeń i procedura zawarcia umowy są znacznie uproszczone. Gdyby przedsiębiorca nie dotrzymywał terminu płatności, firma leasingowa może przejąć rzecz, nie zezwalając na dalsze korzystanie z niej. To ostateczne rozwiązanie stosowane przez leasingodawcę. W praktyce, firmie leasingowej zależy na kontynuacji umowy, dlatego przejściowe problemy finansowe przedsiębiorcy nie powinny wywołać jej rozwiązania.
Zabezpieczenia odgrywają natomiast dużą rolę w przypadku kredytu bankowego. Bank nie ma pełnej kontroli nad przedmiotem, ponieważ jego właścicielem staje się kredytobiorca. W konsekwencji, bank wymaga zabezpieczenia, które jest kosztowne dla przedsiębiorcy. Bank może zapewnić sobie lepszą pozycję, na podobieństwo do firmy leasingowej, jeśli otrzyma możliwość przewłaszczenia rzeczy, w razie gdyby przedsiębiorca przestał spłacać kredyt.

Leasing – nowy produkt finansowy

Po przemianach ustrojowych na przełomie lat 80. i 90. XX w. polskie prawo nie nadążało za szybko rozwijającą się gospodarką, co jest widoczne między innymi na przykładzie leasingu. Regulacje prawne nie sprzyjały rozwojowi tej formy inwestowania. Wprowadzenie zmian sprawiło, że stała się bardzo atrakcyjna i lepiej znana. Jej podstawowym atutem jest to, że skupia się na możliwości korzystania z rzeczy i jak najmniejszym obciążeniu finansowym.
Leasing jest elastycznym sposobem na sfinansowanie inwestycji – np. nieruchomości lub środka transportu. Firma leasingowa ustala harmonogram rat w zależności od możliwości przedsiębiorcy. Sam wybiera między mniejszymi opłatami miesięcznymi a droższym wykupem. W przypadku leasingu operacyjnego płacenie wysokich rat miesięcznych, umożliwia wykupienie przedmiotu leasingu za symboliczną złotówkę.
Leasing stał się bardzo dobrą alternatywą dla kredytu. Banki uzależniają wysokość oprocentowania od wysokości wpłaty własnej. Firma leasingowa bierze pod uwagę opłatę wstępną tylko przy obliczaniu miesięcznych rat. Wkład własny przedsiębiorcy nie wpływa na zyski firmy leasingowej, dlatego leasing jest bardziej korzystny dla inwestora niż kredyt.

Umowa leasingu – na czym polega?

Umowa leasingu jest szczególnym rodzajem pisma prawnego. Łączy w sobie cechy umowy kredytowej oraz najmu. Zapewnia pokrycie kosztów inwestycji i przyznaje prawo korzystania z niej. Może to być środek transportu, maszyna przemysłowa, a nawet nieruchomość. Umowa leasingu jest zawierana na określony czas. Gdy jej termin ważności upłynie, osoba korzystająca z przedmiotu leasingu może stać staje się jego właścicielem.
W umowie są dokładnie określone opłaty leasingowe. Opłata wstępna jest płacona na początku transakcji przez leasingobiorcę. Nie może być wyższa niż 30% wartości przedmiotu leasingu. Opłaty okresowe zależą od dwóch czynników – wysokości opłaty wstępnej, a w przypadku leasingu operacyjnego także ceny, po której leasingobiorca nabędzie przedmiot leasingu po zakończeniu umowy.
Szukając informacji o umowie leasingu, można natknąć się na pewne rozbieżności, ponieważ jest regulowana przez Kodeks cywilny, ustawę o rachunkowości i prawo podatkowe. Warto wiedzieć, że umowy oferowane przez firmy leasingowe w Polsce zwykle korzystają z przepisów podatkowych, które regulują leasing najbardziej szczegółowo.